معرفی کتاب «روش ترجمة آسان»؛ نوشتة استاد ابوالفضل بهرامپور
علی ملکوتی نیا |
مقدمه
«روش ترجمة آسان»، عنوان سلسله درسهایی است که در قالب سه سطح(۵۶ درس) و ۳۹۶ صفحه، به شکل خودآموز شما را با ترجمه و تفسیر جزء یکم قرآنکریم آشنا میسازد.
این مجموعه، توسط استاد ابوالفضل بهرامپور در تابستان سال ۱۳۸۲ شمسی به همت موسسة انتشارات هجرت در استان قم انتشار یافته است.
هدف کتاب
بر اساس آنچه در مقدمة جلد نخست و جلد سوم این مجموعه آمده است چنین بر میآید که؛ هدف از این کتاب، آشنایی با ترجمه و تفسیر اجمالی جزء یکم قرآنکریم است، به گونهای که قرآنآموز با روش آسان، قادر خواهد شد چهل درصد از معنای تمام آیات قرآن را بفهمد.[۱]
مخاطبان کتاب
درسهای این مجموعه به گونهای تنظیم شده است که برای همگان(جوانان، دانشآموزان، دانشجویان، کارمندان و کارگران) قابل استفاده خواهد بود.[۲]
سبک کتاب
به گزارش مؤلف محترم؛ سبک کار در این مجموعه غالباً آموزش ترجمة آیات و بررسی نکتههای هدایتی آن است.[۳]
محتوا و روش آموزشی
نویسندة کتاب معتقد است: «روش این کتاب، هم خودآموز است و هم برای تعلیم دیگران کارایی دارد. در این روش، تعلیمات روی یک یا چند سورة مشخص در واحد یک جزء قرآنی انجام میگیرد.»[۴]به اینکه؛ محتوای این کتاب شامل آموزش جزء یک در سه سطح متوالی است. در سطح یک؛ شما با ترجمة مشروح لغات ده صفحة اول جزء یکم آشنا میشوید و در سطح دو شرح و تفسیر آیات نیم جزء اول را از نظر میگذرانید و تا اینکه در سطح سه شاهد آموزش ترجمه و تفسیر اجمالی نیمة دوم جزء یک(از آیة ۷۵ تا ۱۴۱ سورة بقره) خواهید بود.[۵]
ساختار درسها
عناوین و ساختار درسها در هر سطح، متفاوت میباشد که به قرار زیر است:
سطح یک:
هر درس با شماری از لغات و ترکیبها به همراه معنای آنها آغاز میشود.
این بخش شامل تمرینهایی است که همة آنها در قالب چندگزینهای و ترجمة ترکیبهای قرآنی طراحی شده است که به کمک آنها معنای کلمهها و ترجمة ترکیبهای قرآنی، تثبیت میگردد.
در این بخش، پیش از ترجمة آیات، قرآنآموزان با فضای آیه آشنا میشوند تا زمینة ذهنی آنها برای دریافت مفهوم روشن آیات آماده گردد.[۶]
به عنوان نمونه، مفهوم کلی آیات ۲۰ و ۲۱ سورة بقره به این شرح است:
«به طوری که گفتیم مراد از این مَثَل که برای منافقان و مخالفین اسلام آورد آن است که مخالفان زحمت میکشند و توطئهای بر ضد اسلام میچینند ولی موقع نتیجهگیری به بنبست میرسند به مانند کسی که در باران و رعد و برق گرفتار شده باشد که تنها تلاش او آن است که فقط خود را از خطرات حفظ کند.»[۷]
در این قسمت، متن آیات همراه با ترجمة صحیح و روان ذکر میشود.
سطح دو:
ساختار درسها در سطح دو به این شرح ذیل میباشد:
نکتة قابل توجه:
در برخی از درسها به جای درس و بحث علمی، تکلیف«برای کار در خانه» ارائه شده است. و نیز در جای دیگر به جای آنها سئوالاتی در قالب خودآزمایی آمده است تا قرآنآموز با انتخاب گزینههای صحیح، به ارزیابی خود بپردازد.
سطح سه:
ساختار درسها در سطح سه به این شرح ذیل میباشد:
در این بخش قرآنآموزان با مراجعه به کتاب «تفسیر نسیم حیات»[۸]، نکات تفسیری آیات را بررسی و استخراج میکنند تا در جلسة آینده به بحث و گفتوگو بنشینند.
ضعفها و نارساییها
۱. اینکه گفته میشود؛ «آشنایی با ترجمه و مفاهیم جزء یکم قرآن، توانایی فهم چهل درصد آیات قرآن را ایجاد میکند»[۹]، ادعای بدون دلیل است.
۲. سطوح سهگانه، ساختار و قالب یکسانی ندارد. بلکه هر سطح برای خود شرایط خاصی دارد.
۳. هیچ یک از کتابها، کتابنامه ندارد.
۴. معلوم نیست معنای واژگان بر مبنای کدام کتاب لغت و کدام کتاب تفسیری، انتخاب شده است.
۶. مباحث تفسیری از مطالب مربوط به ترجمة آیات، بیشتر و پررنگتر است.
۷. محتوای آموزشی، محدود به جزء یکم میباشد.
ملکوتینیا ۲/۲/۱۳۹۴ش
[۲] . روش ترجمة آسان، جلد ۱، صفحة ۵.
[۳] . همان، ج۲، ص۱۳.
[۴] . روش ترجمة آسان، جلد ۲، ص۸، قم، موسسة انتشارات هجرت، چاپ اول، تابستان ۱۳۸۱.
[۵] . روش ترجمة آسان، جلد ۱، صفحة ۶ و ۷.
[۶] . همان، ص۶.
[۷] . همان، ص ۳۹.
[۸] . این کتاب توسط استاد ابوالفضل بهرامپور به رشتة تحریر درآمده است که نویسندة محترم هر جزء از قرآن را در یک جلد جای داده است.
[۹] . روش ترجمة آسان، جلد ۱، صفحة ۵..